Het gonst rond Kuregem: krantenartikels, nieuws: iedereen zegt zijn zeg.
Voor- en tegenstanders van harde maatregelen. Weg met de burgemeesters, meer blauw, geen geld meer van Vlaanderen,….
Enkele bedenkingen:
Er is een probleem met jongeren in Kuregem. Hetzelfde probleem als met jongeren in de andere achtergestelde wijken van de hoofdstad. Een jongere die vooruit wil op school , een diploma en een job wil, wordt door de vrienden als “loser” aanzien.
Jongeren haken steeds vroeger af van school. Het deeltijds onderwijs ontstond bij de verlenging van de leerplicht. Het was een antwoord op schoolmoeheid bij jongeren van 16 tot 18 jaar. Maar de leeftijd van de schoolmoeë jongeren zakt .
12-14 jarigen met attitudeproblemen worden van school naar school doorgesast, tot ze geen school meer vinden.
Een kleine groep moeilijke jongeren test met succes de grenzen van individuen, organisaties en overheid uit. De angst van de omgeving maakt hen sterker en ongenaakbaar.
Dit is één facet.
Andere facetten zijn er ook. Er zijn in Kuregem wijkbewoners en organisaties die in en buiten het kader van hun werk uren spenderen om deze wijk leefbaarder te maken op sociaal en cultureel vlak, op het vlak van vorming en opleiding, op het vlak van inschakeling op de arbeidsmarkt. Plaatselijke handelaars en wijkcomités slaan de handen in elkaar en organiseren evenementen. Plaatselijke ondernemers hebben bestuursmandaten in vzw’s met culturele en sociale uitstraling. NV Slachthuizen met de wekelijkse markt en tentoonstellingen in de kelders van Kuregem geven een zeker cachet aan de wijk. Maar ook kleinere familiebedrijven en drukkerijen zorgen ervoor dat er naast armoede en werkloosheid, een economisch leven is in de wijk.
Maar goed: nu staat de probleemjongere in de kijker. En wat moet men hiermee?
Nultolerantie?
Criminologe J. Christiaens (professor Jeugdcriminlogie VUB (03/02/2010 De Standaard), verwoordt het beter dan ik. Nultolerantie heeft geen zin. Het is korte termijnplanning om gemoederen te sussen.
Welke zijn echter de gevolgen?
Het kost veel geld om een jonge gast voor een paar maanden de gevangenis in te draaien.
Bovendien heeft het geen positief effect, noch voor de gemeenschap, noch voor de jongere. Na zijn verblijf in de gevangenis kijken zijn makkers naar hem op, heeft hij een groter aanzien en een nieuw boefjesnetwerk. Met al deze elementen op zak, komt hij terug naar de wijk.
Door de nultolerantie begaat de politie ook veel vergissingen. Je kan het juiste boefje niet pakken en je pakt dan maar anderen op. Gevolg: frustratie en boosheid van diegenen die niets mis deden. Zij waren enkel op de verkeerde plaats op het verkeerde moment.
Wijkbewoners en personeelsleden van sociale organisaties krijgen deze frustraties op hun dak.
Wat dan wel?
Inzetten op preventie, wegwerken van achterstelling en armoede, opleiding, vorming, tewerkstelling. Lange termijnplanning
In 1999 stemde de VGC een ‘resolutie Kuregem’, een programma voor jeugdomkadering en tewerkstelling. Verschillende organisaties, waaronder Kurasaw, project van Maks vzw en Alhambra, zagen het licht en doen vandaag nog steeds aan preventie. Inmiddels zonder de middelen van de VGC – vorige Brusselse regering-, want die heeft sinds enkele jaren andere prioriteiten dan die ‘resolutie Kuregem’.
Jeugdwerk in Kuregem is bijna onbestaand. Jongeren hebben nood aan een Werking Kansarme Jeugd (WMKJ), een goed werkend AMO (Association en Milieu Ouvert) of aan een combinatie van de twee.
Sociale actoren, werkgevers, schoolpersoneel, handelaars en wijkbewoners hebben er allemaal belang bij dat de wijk leefbaarder wordt.
Laat ons dan samen werken aan een jeugdomkaderingsprogramma.
In afspraak met de jeugdrechter en/of het Comité Bijzondere Jeugdzorg -(SAJ Franstalige tegenhanger Comité) kan een verplicht vrijetijdsprogramma en /of dagprogramma worden opgezet voor de jongere die iets mispeuterd heeft.
Sportactiviteiten, ICT ateliers, kunstateliers, meedraaien in een dienstencentrum, renovatiewerken uitvoeren, een eerste werkervaring als jobstudent of vrijwilliger om het slachtoffer te vergoeden,
Het kan allemaal en de infrastructuur is in Kuregem aanwezig. Maar dit is wel erg arbeidsintensief. De jongere blijft in de wijk en wordt in de wijk gestraft. De straf heeft als doel te werken aan sociale vaardigheden, reïntegratie op school en in de maatschappij.
Onder begeleiding van bevoegd personeel en met een vergoeding aan de organisaties die hieraan meewerken.
Een kleine rekensom: dit valt goedkoper uit dan een opname in gevangenis of instelling.
Maak contracten met een aantal pleegorganisaties en plaatselijke bewoners die de ouders ondersteunen en de jongere mee in het oog houden. Geef hen de jongeren in handen en laat hen kort op de bal spelen. Gebruik de dynamiek van de wijk.
Dat is nultolerantie vanuit een sociaal oogpunt met een actieprogramma op lange termijn: zo maak je van boefjes weer burgers.
En vergeet ook alle andere jongeren en kinderen niet, die nu minder in de kijker staan. Als je als kind enorm veel kansen mist, dan is de inhaalbeweging moeilijk. Huiswerk voor de overheden die bevoegd zijn voor onderwijs en tewerkstelling
Veronique De Leener,
Voor Maks vzw en de projecten KureghemNet, Kurasaw Productions, Kurasaw Tewerkstelling
